Trong guồng quay công việc hối hả, đôi khi chúng ta vô tình bỏ qua những chi tiết nhỏ có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn của bản thân và đồng nghiệp. Là một chuyên gia với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực An toàn Vệ sinh Lao động (ATVSLĐ), tôi hiểu rằng việc xây dựng và duy trì những thói quen tốt hàng ngày chính là nền tảng vững chắc cho một môi trường làm việc không tai nạn. Tai nạn lao động không chỉ gây tổn thất về sức khỏe, tính mạng con người mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và uy tín của doanh nghiệp.

Thay vì chờ đợi những chương trình huấn luyện ATVSLĐ định kỳ, việc thực hành những hành động nhỏ, lặp đi lặp lại mỗi ngày sẽ tạo nên sự khác biệt lớn. Dưới đây là 5 thói quen thiết yếu mà bất kỳ ai cũng có thể áp dụng để góp phần duy trì an toàn lao động hàng ngày.

1. Kiểm tra thiết bị, máy móc, công cụ trước khi sử dụng

Đây là một trong những thói quen an toàn lao động cơ bản nhất nhưng lại thường bị bỏ qua. Trước khi bắt đầu công việc, hãy dành vài phút để kiểm tra nhanh tình trạng của các thiết bị, máy móc, dụng cụ bạn sẽ sử dụng.

  • Tại sao quan trọng? Việc kiểm tra giúp phát hiện sớm các dấu hiệu hư hỏng, trục trặc tiềm ẩn (ví dụ: dây điện sờn, bộ phận che chắn lỏng lẻo, rò rỉ dầu nhớt, công cụ bị nứt vỡ…). Sử dụng thiết bị không đảm bảo an toàn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra tai nạn lao động nghiêm trọng.
  • Thực hiện thế nào?
    • Kiểm tra trực quan: Nhìn tổng thể, tìm kiếm các dấu hiệu bất thường.
    • Kiểm tra chức năng cơ bản (nếu có thể): Vận hành thử ở chế độ an toàn, lắng nghe tiếng động lạ.
    • Đảm bảo các bộ phận an toàn, che chắn còn nguyên vẹn và hoạt động tốt.
  • Lợi ích: Ngăn ngừa sự cố bất ngờ, giảm thiểu rủi ro tai nạn, đảm bảo thiết bị hoạt động hiệu quả, kéo dài tuổi thọ máy móc.

2. Giữ gìn khu vực làm việc sạch sẽ, gọn gàng

Một không gian làm việc bừa bộn không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn vô số nguy cơ mất an toàn. Việc duy trì sự ngăn nắp, sạch sẽ là trách nhiệm của mọi người.

  • Tại sao quan trọng? Sàn nhà lộn xộn, dầu nhớt vương vãi có thể gây trơn trượt, vấp ngã. Vật liệu, dụng cụ để không đúng nơi quy định có thể rơi đổ, gây cản trở lối đi và lối thoát hiểm. Rác thải, vật liệu dễ cháy tích tụ làm tăng nguy cơ hỏa hoạn.
  • Thực hiện thế nào?
    • Sắp xếp công cụ, vật liệu gọn gàng sau khi sử dụng.
    • Làm sạch ngay lập tức các vết bẩn, dầu mỡ, nước bị đổ trên sàn.
    • Đảm bảo lối đi, lối thoát hiểm luôn thông thoáng.
    • Thu gom và xử lý rác thải đúng quy định.
  • Lợi ích: Giảm thiểu nguy cơ trượt ngã, va chạm; dễ dàng di chuyển và thao tác; cải thiện hiệu quả công việc; phòng chống cháy nổ tốt hơn; tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp.

3. Luôn sử dụng đúng và đủ trang bị bảo hộ lao động (PPE)

Trang bị bảo hộ lao động (PPE) được cung cấp không phải để “làm cảnh”. Chúng là tuyến phòng thủ cuối cùng giữa bạn và các yếu tố nguy hiểm tại nơi làm việc.

  • Tại sao quan trọng? Mỗi loại PPE (mũ bảo hộ, kính mắt, găng tay, giày bảo hộ, mặt nạ phòng độc, dây đai an toàn…) được thiết kế để bảo vệ các bộ phận cơ thể cụ thể khỏi những rủi ro nhất định (va đập, vật văng bắn, hóa chất, tiếng ồn, bụi, độ cao…). Việc không sử dụng, sử dụng sai hoặc thiếu PPE có thể dẫn đến những chấn thương không đáng có.
  • Thực hiện thế nào?
    • Xác định đúng loại PPE cần thiết cho công việc của bạn.
    • Kiểm tra tình trạng PPE trước mỗi lần sử dụng (không rách, nứt, hỏng).
    • Sử dụng PPE đúng cách theo hướng dẫn.
    • Bảo quản PPE cẩn thận sau khi dùng.
    • Báo cáo và yêu cầu thay thế nếu PPE bị hư hỏng hoặc không còn phù hợp.
  • Lợi ích: Bảo vệ trực tiếp sức khỏe và tính mạng người lao động; giảm mức độ nghiêm trọng của chấn thương nếu tai nạn xảy ra; tuân thủ quy định pháp luật về ATVSLĐ.

4. Báo cáo ngay lập tức các tình huống nguy hiểm hoặc cận nguy

Đừng bao giờ nghĩ rằng “việc này không liên quan đến mình” hoặc “chắc không sao đâu”. Mọi nguy cơ tiềm ẩn hoặc sự cố suýt xảy ra (cận nguy) đều cần được báo cáo.

  • Tại sao quan trọng? Việc báo cáo kịp thời giúp người quản lý và bộ phận ATVSLĐ nắm bắt được các vấn đề, từ đó có biện pháp khắc phục trước khi tai nạn thực sự xảy ra. Đây là một phần quan trọng của việc xây dựng văn hóa an toàn chủ động.
  • Thực hiện thế nào?
    • Nhận biết các tình huống, hành vi, điều kiện mất an toàn (ví dụ: sàn trơn, máy móc hoạt động bất thường, đồng nghiệp vi phạm quy trình an toàn…).
    • Biết rõ quy trình báo cáo của công ty (báo cáo cho ai, bằng hình thức nào).
    • Mô tả rõ ràng, cụ thể tình huống đã thấy hoặc trải qua.
    • Đừng ngại lên tiếng vì sự an toàn của chính bạn và mọi người.
  • Lợi ích: Phòng ngừa tai nạn từ gốc rễ; cải thiện liên tục hệ thống quản lý ATVSLĐ; khuyến khích sự tham gia của người lao động vào công tác an toàn.

5. Tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình, quy định an toàn

Các quy trình làm việc an toàn, nội quy lao động, biển báo cảnh báo… được xây dựng dựa trên việc đánh giá rủi ro và kinh nghiệm thực tế. Việc tuân thủ chúng là điều bắt buộc.

  • Tại sao quan trọng? Quy trình an toàn hướng dẫn cách thực hiện công việc một cách chính xác, giảm thiểu rủi ro. Việc bỏ qua các bước, đi đường tắt hoặc làm theo kinh nghiệm cá nhân thay vì quy định có thể dẫn đến những sai sót nghiêm trọng và gây tai nạn.
  • Thực hiện thế nào?
    • Tìm hiểu và nắm vững các quy trình, hướng dẫn an toàn liên quan đến công việc của mình.
    • Luôn thực hiện công việc theo đúng các bước đã được quy định.
    • Chú ý đến các biển báo an toàn, cảnh báo nguy hiểm tại nơi làm việc.
    • Nếu chưa rõ, đừng ngần ngại hỏi cấp trên hoặc người phụ trách an toàn.
    • Tuyệt đối không tự ý thay đổi quy trình hoặc vô hiệu hóa các thiết bị an toàn.
  • Lợi ích: Đảm bảo công việc được thực hiện một cách an toàn và nhất quán; giảm thiểu sai sót do con người; xây dựng ý thức kỷ luật và tác phong làm việc chuyên nghiệp.

Kết luận: An toàn lao động bắt đầu từ những hành động nhỏ

Duy trì an toàn lao động hàng ngày không đòi hỏi những nỗ lực phi thường, mà bắt nguồn từ chính ý thức và việc thực hành đều đặn 5 thói quen đơn giản trên: kiểm tra thiết bị, giữ gìn vệ sinh, sử dụng PPE, báo cáo nguy cơ và tuân thủ quy trình.

Khi mỗi cá nhân biến những hành động nhỏ này thành phản xạ tự nhiên, chúng ta không chỉ bảo vệ chính mình mà còn góp phần xây dựng một môi trường làm việc an toàn, lành mạnh và hiệu quả cho tất cả mọi người. Hãy nhớ rằng, an toàn là trách nhiệm chung, và sự chủ động của bạn hôm nay chính là sự bảo vệ vững chắc cho ngày mai. Hãy cùng nhau thực hành những thói quen an toàn lao động này mỗi ngày!

Bài viết liên quan